Viêm da dị ứng là một trong những chứng bệnh da liễu thường gặp nhất ở nước ta. Đặc biệt xuất hiện nhiều vào các thời điểm giao mùa do yếu tố thời tiết thay đổi khiến cơ thể không kịp thích ứng. Ngoài ra còn có nhiều nguyên nhân khác dẫn tới căn bệnh này, bạn có thể tham khảo qua bài viết dưới đây.
Viêm da dị ứng là gì? có nguy hiểm không?
Viêm da dị ứng là chứng bệnh mà do đó da trở nên đỏ, ngứa và viêm. Nguyên nhân chủ yếu là người bệnh tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng. Các tác nhân này có thể bao gồm thuốc, mỹ phẩm, hóa chất, thực phẩm…
Viêm da dị ứng có thể gây ra các triệu chứng khó chịu, nhưng thường không nguy hiểm đến tính mạng của bệnh nhân. Tuy nhiên khi xuất hiện triệu chứng cần tới ngay cơ sở y tế để thăm khám. Vì nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Ví dụ như các vết nhiễm trùng nặng gây ra sốt cao khó thở và sốc phản vệ.
Các loại viêm da dị ứng
Loại viêm da dị ứng ở mỗi người bệnh phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau, bao gồm độ tuổi, tình trạng sức khỏe, di truyền. Việc chẩn đoán và điều trị đúng loại rất quan trọng để giảm thiểu tác động tiêu cực đến sức khỏe của bệnh nhân.
Viêm da dị ứng tiếp xúc
Đây là loại viêm da dị ứng phổ biến nhất xảy ra bệnh nhân tiếp xúc với các tác nhân như hóa chất, kim loại, cao su… Nó thường gây ra các triệu chứng như da đỏ, ngứa, chảy dịch và kết lớp vảy trắng trên bề mặt. Nếu được điều trị sớm có thể khỏi bệnh chỉ sau 1 tuần.
Viêm da dị ứng thời tiết
Tác động của thời tiết và điều kiện môi trường cũng có thể dẫn tới viêm da dị ứng. Đa phần bệnh này thường xảy ra vào các mùa hanh khô hoặc thời tiết thay đổi đột ngột khiến cơ thể không kịp thích ứng.
Viêm da dị ứng tiếp xúc bội nhiễm
Loại viêm da dị ứng này hình thành ở người có bệnh nền về da liễu. Bệnh nhân gãi thường xuyên ở vùng da bị ngứa tạo ra các vết thương hở. Đây là điều kiện thích hợp cho vi khuẩn xâm nhập gây ra biến chứng nghiêm trọng hơn. Người bệnh có thể bị hoại tử tại vị trí viêm hoặc nhiễm trùng máu nếu không kịp thời chữa trị.
Viêm da dị ứng cơ địa
Do cơ địa mỗi người khác nhau nên chứng bệnh này khó để phán đoán hơn bình thường. Đặc điểm của loại này là dễ tái phát, vậy nên bạn cần chú ý tới các sản phẩm dễ gây dị ứng để phòng tránh cho bản thân.
Các nguyên nhân dẫn đến viêm da dị ứng
Di truyền
Yếu tố di truyền có thể tác động đến khả năng miễn dịch của một người và làm tăng nguy cơ phát triển viêm da dị ứng. Nếu trong gia đình có ai đó mắc bệnh viêm da dị ứng, thì người khác trong gia đình cũng có nguy cơ cao hơn.
Môi trường độc hại
Người tiếp xúc nhiều với khói bụi, hóa chất có thể dẫn đến viêm da dị ứng. Khi làm việc trong môi trường này cần thực hiện bảo hộ lao động đúng cách để đảm bảo an toàn. Tuy nhiên biện pháp này không giúp bạn hoàn toàn tránh khỏi chất độc hại, thời gian dài vẫn có thể gây ra bệnh.
Suy giảm hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch của cơ thể không ở trong trạng thái tốt nhất do đang mắc các bệnh nhiễm trùng hoặc bệnh lý khác. Điều này tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập một cách dễ dàng và nâng cao nguy cơ mắc bệnh viêm da dị ứng.
Các bệnh lý về hô hấp
Các bệnh về hô hấp như viêm xoang, viêm phế quản, hen suyễn có thể gây ra biến chứng lên da. Những người có người thân mắc bệnh này có nguy cơ cao hơn mắc viêm da dị ứng.
Dị ứng với ánh sáng
Ánh sáng mặt trời chứa các sắc tố gây hại cho da nếu tiếp xúc quá lâu. Thậm chí một số người có làn da nhạy cảm dễ bị mắc phải các loại bệnh viêm da sau một thời gian đứng dưới ánh nắng. Bệnh sẽ bộc phát sau khoảng 24 giờ và khá khó để nhận biết các triệu chứng. Đây cũng là một nguyên nhân rất dễ dẫn đến bệnh viêm da dị ứng.
Dị ứng với hóa chất trong xà phòng, bột giặt, mỹ phẩm
Trong các sản phẩm gia dụng như xà phòng, chất tẩy rửa có chứa nhiều thành phần hóa học. Khi tiếp xúc thường xuyên có thể dẫn đến bề mặt da bị bào mòn và dễ bị tổn thương hơn. Ngoài ra các loại mỹ phẩm không có nguồn gốc xuất xứ cũng làm da bong tróc vì vậy cần cẩn thận khi lựa chọn sản phẩm.
Dị ứng với độ ẩm
Ngoài thời tiết hanh khô thì môi trường ẩm ướt cũng là tác nhân dẫn đến viêm da dị ứng. Bệnh thường xảy ra trong điều kiện ẩm ướt, chẳng hạn như mùa mưa hoặc ở nơi có độ ẩm không khí cao.
Dị ứng với thời tiết
Cơ thể chưa kịp thích ứng khi thời tiết thay đổi đột ngột gây ra các bệnh về da liễu. Khi giao mùa cũng là thời điểm số lượng người mắc viêm da dị ứng tăng lên đáng kể.
Dị ứng với da thuộc và cao su
Tùy vào cơ địa mà một số người có thể bị dị ứng với da thuộc và cao su. Khi tiếp xúc trực tiếp với các chất liệu này sẽ gây các nốt mẩn đỏ và ngứa ngáy.
Dị ứng với các kim loại
Nhiều người có thể có dị ứng với các kim loại như niken, đồng, thép không gỉ. Dị ứng đối với kim loại thường xảy ra khi người tiếp xúc với kim loại qua việc đeo trang sức hoặc trong môi trường làm việc.
Dị ứng với các loại thực phẩm
Các loại thực phẩm như trứng, đậu nành, sữa, quả dẻ, đậu phộng, cá, hải sản…có thể gây ra viêm da dị ứng. Nếu bị dị ứng với các loại đồ ăn này bạn nên tránh sử dụng.
Dị ứng với một số thành phần của thuốc
Cơ địa của mỗi người khác nhau nên bạn cần cân nhắc kỹ càng trước khi sử dụng thuốc. Một số thành phần trong thuốc gây ra các triệu chứng dị ứng nhất định, vậy nên không tự ý sử dụng thuốc không kê đơn.
Những triệu ứng của viêm da dị ứng
Ngứa da đặc biệt nhiều vào buổi tối
Những cơn ngứa đột ngột có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào tiếp xúc với tác nhân kích ứng. Nó có thể trở nên nặng hơn vào buổi tối và ảnh hưởng tới giấc ngủ.
Có các mẩn đỏ trên da
Các mẩn đỏ, nổi lên trên da khi có sự tiếp xúc với tác nhân kích ứng. Chúng thường được mô tả như sưng viêm, đỏ, rộp lên của da, và dễ phân biệt với nốt ruồi hay mụn trên da. Các mẩn đỏ thông thường nhất là nổi lên như bọt sên và có thể xuất hiện trên bất kỳ vùng da nào trong cơ thể.
Xuất hiện sần nhỏ và các mụn nước li ti
Các mụn nước xuất hiện dày đặc tại vùng da bị dị ứng, đặc biệt là chỗ có nếp gấp. Sau đó chúng sẽ lan dần ra xung quanh, bạn tuyệt đối không nên gãi hoặc cạy.
Da khô dày, thô ráp và tróc vảy
Viêm da dị ứng có thể làm cho da trở nên khô, dày và tróc vảy. Nguyên nhân là do bệnh nhân thường cảm thấy ngứa và chà xát mạnh tại vùng da bị viêm.
Da trở nên nhạy cảm hơn
Các triệu chứng của bệnh có thể làm cho da trở nên nhạy cảm hơn so với ban đầu. Sau khi mắc bệnh, ngay cả khi tiếp xúc với tác nhân dị ứng nhỏ nhất cũng khiến tình trạng da trở nên nặng hơn.
Bị sốt, mệt mỏi và chán ăn
Một vài trường hợp nặng, bệnh nhân có thể tự cảm thấy sốt, mệt mỏi và chán ăn. Đây là do sức đề kháng giảm, cơ thể gặp khó khăn trong việc đối phó với dị ứng.
Những ai có thể mắc phải viêm da dị ứng
Trẻ sơ sinh
Ở trẻ sơ sinh hệ miễn dịch còn yếu nên rất dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh. Viêm da dị ứng ở độ tuổi này rất nguy hiểm nên cần có chế độ chăm sóc kỹ càng và thăm khám thường xuyên.
Trẻ em
Trẻ em ở tuổi vị thành niên cũng có nguy cơ mắc phải viêm da. Nếu có người thân mắc phải các bệnh về đường hô hấp hoặc da liễu cũng làm tăng khả năng bị nhiễm cho trẻ.
Người lớn
Người trưởng thành có tiếp xúc thường xuyên với các tác nhân dị ứng như bụi, phấn hoa, khí độc…rất dễ mắc viêm da dị ứng. Ngoài ra người có tiền sử bệnh hoặc di truyền từ người thế hệ trước khả năng tái phát khá cao.
Chẩn đoán viêm da tiếp xúc
Đánh giá lâm sàng
Bước đầu tiên bác sĩ sẽ tiến hành thăm hỏi bệnh nhân và kiểm tra các dấu hiệu lâm sàng. Dựa trên các triệu chứng xuất hiện như: bọng nước, sưng đỏ, vết thương hở mưng mủ đau rát.
Thử nghiệm điện áp da
Để chắc chắn hơn cho việc chẩn đoán, bạn sẽ được tiến hành thử nghiệm các tác nhân có thể gây ra dị ứng. Bằng cách cho da tiếp xúc với các chất này với một liều lượng nhất định. Sau một thời gian dựa vào biểu hiện trên da để đưa ra kết luận.
Cách điều trị viêm da dị ứng
Tránh các dị nguyên gây bệnh
Để điều trị viêm da dị ứng, trước tiên bạn cần phải tìm ra nguyên nhân gây ra bệnh và tránh tiếp xúc với tác nhân kích ứng đó. Điều này có thể bao gồm thay đổi thói quen sinh hoạt, tránh tiếp xúc với các hóa chất và tạo môi trường sống lành mạnh.
Thuốc kháng histamin
Các loại thuốc kháng histamin có thể giúp giảm ngứa, sưng và mẩn đỏ. Trong trường hợp nhẹ, bạn có thể sử dụng các loại thuốc kháng histamin được bán tại nhà thuốc mà không cần đến cơ sở y tế. Tuy nhiên, nếu triệu chứng nghiêm trọng, bạn nên tham khảo bác sĩ để được chỉ định loại thuốc phù hợp.
Thuốc kháng thụ thể H2
Đối với một số trường hợp, bác sĩ có thể đặt cho bạn một loại thuốc kháng thụ thể H2 để giúp giảm sản xuất axit dạ dày. Thuốc này không chỉ giảm đau và khó chịu trên da mà còn giảm nguy cơ tái phát dị ứng.
Dùng kem mỡ chứa corticoid hoặc hydrocortisone
Hydrocortisone thường dùng trong các trường hợp dị ứng nhẹ. Còn thuốc Corticoid có tác dụng giảm viêm, mẩn đỏ thường chỉ được sử dụng trong trường hợp nghiêm trọng. Thuốc Corticoid cũng có thể gây ra các tác dụng phụ nếu được sử dụng trong thời gian dài.
Sử dụng khăn lạnh và đắp lên vùng da đang tổn thương
Một mẹo nhỏ khá hữu ích là bạn có thể dùng khăn lạnh đắp lên vùng da bị sưng. Việc làm này có thể giảm cơn đau và ngứa cũng như mang lại cảm giác dễ chịu trong thời gian ngắn. Tuy nhiên bạn cần lưu ý không được đắp lên vị trí có vết thương hở.
Sử dụng thuốc ức chế Calcineurin, Doxepin
Các loại thuốc có tác dụng ức chế Calcineurin, Doxepin rất hiệu quả trong việc giảm ngứa và viêm trên da. Bạn có thể bôi trực tiếp lên vùng da dị ứng để giảm bớt triệu chứng.
Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng
Điều quan trọng nhất khi điều trị viêm da dị ứng là tìm nguyên nhân gây bệnh và loại bỏ hoặc tránh tiếp xúc với những tác nhân đó. Nếu các triệu chứng không giảm trong vòng vài ngày hoặc trở nên nghiêm trọng, cần đi thăm bác sĩ để chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cách phòng ngừa bệnh viêm da dị ứng
Sử dụng mỹ phẩm làm mềm da và dưỡng ẩm hàng ngày
Điều này sẽ giúp giữ da ẩm mịn và giảm nguy cơ bị khô da. Bạn có thể sử dụng các sản phẩm không chứa hóa chất độc hại và không gây dị ứng cho da. Nên mua từ các thương hiệu nổi tiếng, tránh mỹ phẩm không rõ nguồn gốc.
Tránh làm tổn thương da
Việc làm tổn thương da có thể khiến da bị mất độ ẩm và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập từ vết thương. Từ đó tăng cao nguy cơ mắc bệnh viêm da dị ứng. Vì thế, bạn nên sử dụng những vật dụng có độ mềm mại nhất định, tránh cạo hoặc wax lông.
Tắm bằng nước ấm
Tắm với nước đủ ấm là một biện pháp đơn giản nhất để phòng tránh bệnh. Nước ấm không làm khô da, giúp tăng khả năng lưu thông máu. Tuy nhiên không nên tắm trong thời gian quá dài sẽ gây ra tổn thương ngược lại cho da.
Có chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng điều độ
Dinh dưỡng đầy đủ và vận động thường xuyên giúp tăng sức đề kháng và giảm nguy cơ mắc các bệnh ngoài da. Ngoài ra, một chế độ sinh hoạt điều độ có thể giúp bạn giảm stress, đem lại cơ thể khỏe mạnh.
Tránh làm việc trong các môi trường có tác nhân gây bệnh
Giữ cho môi trường làm việc thoáng đãng rộng rãi để tránh các tác nhân có hại cho da. Nếu phải làm việc ở nơi chứa nhiều hóa chất bạn nên đeo khẩu trang và trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ.
Ngủ đủ giấc và giảm thiểu căng thẳng mệt mỏi
Mỗi người cần ngủ đủ 8 tiếng một ngày để đảm bảo thể trạng khỏe mạnh. Điều này cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch một cách tự nhiên, chống lại các tác nhân gây bệnh.
Các câu hỏi thường gặp về viêm da dị ứng
Viêm da dị ứng có lây không?
Không, viêm da dị ứng không phải là bệnh truyền nhiễm. Bệnh sẽ không lây qua tiếp xúc với người bệnh.
Viêm da dị ứng có trị khỏi không?
Hiện nay viêm da dị ứng có thể trị khỏi bằng các phương pháp điều trị y tế hiện đại. Tuy nhiên điều này còn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và mức độ hợp tác của bệnh nhân.
Viêm da dị ứng nên kiêng gì?
Nên kiêng tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng như bụi, hóa chất tẩy rửa, mỹ phẩm, thực phẩm dị ứng, vật liệu kim loại. Ngoài ra bạn cũng nên hạn chế với các loại thực phẩm như: thịt đỏ, sữa, đồ ngọt, hải sản, tinh bột…
Ai dễ có nguy cơ mắc viêm da dị ứng?
Ai cũng có thể mắc phải viêm da dị ứng nếu tiếp xúc với tác nhân gây bệnh. Những người có tiền sử bị dị ứng hoặc các bệnh về da liễu và người làm việc trong môi trường ô nhiễm có nguy cơ bị bệnh cao hơn.
Khi nào nên đi thăm khám trực tiếp với bác sĩ?
Ngay khi xuất hiện các triệu chứng có liên quan tới viêm da bạn cần đến ngay cơ sở y tế để điều trị. Việc chẩn đoán và phát hiện sớm giúp quá trình chữa bệnh diễn ra nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Viêm da dị ứng có điều trị bằng các phương pháp tự nhiên ở nhà được không?
Có rất nhiều phương pháp tự nhiên được áp dụng trong điều trị viêm da dị ứng. Những cách làm này có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh. Nhưng bạn phải thật cẩn thận trước khi thực hiện.
Lời kết
Bài viết trên đã đưa ra đầy đủ các nguyên nhân cũng như các phòng tránh viêm da dị ứng hiệu quả. Bệnh được phát hiện càng sớm sẽ có khả năng chữa khỏi càng cao. Do đó bạn nên tới gặp bác sĩ để được đánh giá cụ thể về tình trạng của mình. Từ đó đưa ra phương pháp chăm sóc và điều trị hợp lý nhằm đảm bảo tình trạng sức khỏe của bạn được kiểm soát và cải thiện.
Xem thêm:
